Te dwa zadania
olityki będą powracać w następnych rozdziałach.
Rola rządu. Teraz, po raz pierwszy, wprowadzamy do naszego opisu explicite politykę fiskalną rządu, aby się dowiedzieć, jaki to będzie mieć wpływ na proces wyznaczania produktu. Jak można by oczekiwać, teraz funkcja wydatków C+I+G będzie służyć ukazaniu równowagi ustalającej się z chwila, gdy na scenę makrogospodarczą wkracza rząd, wraz z wydatkami publicznymi oraz podatkami.
Uprościmy sobie zadanie, jeżeli na początku będziemy analizować efekty wydatków rządowych przy założeniu, że podatki są stałe. Nawet przy stałej wysokości pieniężnych sum podatków nie możemy już dłużej nie uwzględniać różnicy między dochodem rozporządzalnym a produktem narodowym brutto. Jeżeli nadal będziemy eliminować oszczędności własne przedsiębiorstw oraz handel zagraniczny, to z rozdziału 6 wiemy, że PNB równa się rozporządzal-nemu dochodowi plus podatki. Jeżeli jednak wpływy z podatków są stałe, to produkt narodowy brutto (PNB) i dochód rozporządzalny DI zawsze będą się różnić o tę samą sumę; co więcej, po uwzględnieniu podatków nadal możemy funkcję konsumpcji CC odnosić raczej do PNB niż do DI.
Przykład wyjaśni, w jaki sposób możemy przedstawić funkcję konsumpcji przy założeniu istnienia podatków. Na rys. 9.3 naszą pierwotną funkcję konsumpcji bez podatków narysowaliśmy jako linię CC. W takim przypadku PNB = DL Tutaj konsumpcja wynosi 3000 przy DI równym 3000; przy PNB równym 3600 konsumpcja wynosi 3400.
Teraz wprowadzimy podatek w wysokości 300. Przy DI równym 3600 PNB musi być równy 3600 + 300 = 3900. Konsumpcja wynosi zatem 3400 przy DI równym 3600 albo przy PNB równym 3900. Wobec tego możemy zapisać konsumpcję jako funkcję PNB, przesuwając funkcję konsumpcji na prawo, do linii C'C'; wielkość przesunięcia na prawo równa się dokładnie sumie podatków wynoszącej 300.
Przejdźmy do składników wydatków; czytając rozdział 6 dowiedzieliśmy S1?, że produkt narodowy brutto składa się z trzech raczej niż dwóch części, a mianowicie:
PNB = wydatki konsumpcyjne
+ wydatki inwestycyjne prywatne (zagraniczne i krajowe)
+ wydatki rządowe na dobra i usługi ••
= C+I+G. .
Wpływ podatków no funkcję konsumpcji
ąz z utrzymywaniem biblioteki publicznej (G) ma taki sam wpływ na miejsca pracy, jak wydatek na prywatną konsumpcję w postaci zakupów biletów do kina lub książek (C).
Dochodzimy więc na koniec do "trójwarstwowej" funkcji C+I+G,
rzedstawiającej sumę całkowitych wydatków występujących przy każdym
ziomie p^g Teraz musimy przejść do punktu przecięcia tej krzywej
2 wychodzącą z początku układu linią biegnącą pod kątem 45°, aby odczytać
nóziom produktu narodowego odpowiadający stanowi równowagi. Przy tym
poziomie PNB w równowadze, oznaczonym na rys. 9.4 przez punkt E,
całkowite planowane wydatki są dokładnie równe całkowitej planowanej
produkcji. Punkt E wyznacza zatem poziom produktu w równowadze.
Wptyw wydatków rzgdowych na proces
produktu
wyznaczania dol.
~ 4000h
PNB
4000
Produkt narodowy brutto (wmld dol.)
Rys. 9.3. Podatki obniżają rozporządzalny dochód i przesuwają funkcję CC na prawo i w dół
Każdy dolar podatku przesuwa krzywą CC w dół i na prawo. Czemu? Bo CC przesuwa się na prawo o wielkość podatku. Przesunięcie CC w prawo oznacza przesunięcie CC w dół. Ale przesunięcie w dół jest mniejsze niż przesunięcie w prawo. Czemu? Bo przesunięcie w dół równa się iloczynowi przesunięcia w prawo razy krańcowa skłonność do konsumpcji MPC. A zatem,
2 2
jeśli MPC = -, to przesunięcie w dół wynosi - razy 300 dol., to jest 200 dol.
3 3
Sprawdź, że WV=~ UV. 3
Wpływ G możemy pokazać na rys. 9.4, rysunku, który - z jednym wyjątkiem - jest taki sam jak ten, którym się posłużyliśmy w ostatnim rozdziale, aby wyjaśnić proces wyznaczania produktu. Do funkcji konsumpcji i stałej wielkości inwestycji dodaliśmy jedną nową zmienną (G, wydatki rządu na dobra i usługi). To znaczy, że pionowy odstęp między linią C+I a lin'4 C+I+G odpowiada wielkości wydatków rządu na dobra i udługi (na policj?> czołgi, drogi itd.).
Dlaczego po prostu dodajemy do wszystkiego G? Dlatego, że wydatki na budynki rządowe (G) mają takie samo oddziaływanie makroekonomiczne, jak i wydatki na budownictwo prywatne (/), a wydatek na konsumpcję zbiorojtf.4
3500 h
3 000 h
PNB
" 3 000 3 500
Produkt narodowy Drutto (w mld dol )
Rys. 9.4. Wydatki rządowe przyczyniają się, tak samo jak inwestycje, do wyznaczania poziomu PNB w równowadze
Do wydatków na konsumpcję i wydatków na inwestycje dodajemy teraz wydatki rządu na dobra i usługi. Daje to nam funkcję C + I+G. Poziom PNB w równowadze znajduje się w punkcie E, w którym funkcja ta przecina sieczną biegnącą pod kątem 45°.
Podatki a przesunięcia krzywej CC
Przejdźmy teraz do depresyjnego wpływu, jaki wywierają podatki na PNB w równowadze. Nawet jeśli nie ma wykresu, intuicja mówi nam, co się musi stać, kiedy rząd (a) podwyższy podatki (b), równocześnie pozostawiając bez zmiany swoje wydatki.
Zwiększenie podatków oznacza, że nasze rozporządzalne dochody dyspozycji są niższe, a obniżka rozporządzalnych dochodów oznacza -° będziemy musieli zmniejszyć wydatki na konsumpcję. Jest jasne, że j •'* inwestycje i wydatki rządowe pozostają na tym samym poziomie, obni^t' wydatków konsumpcyjnych doprowadzi do spadku produktu narodów ^ brutto i zatrudnienia. A zatem w modelu Keynesowskim, jeśli produkt niższy od potencjalnego, podwyżka podatków bez zwiększenia wydatkó rządowych zepchnie produkt jeszcze bardziej poniżej jego potencjalnego n ziomu.



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   
 
  olitykę makroekonomiczną stosuje się nie tylko w celu podwyższania produ-Lu wtedy, gdy jest on niższy od potencjalnego, ale także w celu zmniejszania•nflacji...
Pomodliłem się do każdego boga jaki istniał bym był w wstanie wkurzyć tę kobietę do granic możliwości.